طبق ماده 55 قانون کار، نوبت کاری به کاری گفته می شود که ساعت آن ثابت نبوده و بسته به زمان حضور کارگر در ماه در محل کار خود قابل تغییر است. مشاغلی مانند حراست، تعمیر و نگهداری تاسیسات مخابراتی، خدمات پزشکی و بهداشتی، اورژانس، آتش نشانی و …. بیشتر درگیر محاسبه نوبت کاری یا دستمزد نوبت کاری هستند.

اما پیش از اینکه به بررسی اینکه نوبت کاری چیست بپردازیم لازم است که در خصوص شیفت های کاری اطلاعاتی را در اختیار داشته باشیم. به همین منظور استناد می کنیم به ماده 56 قانون کار. طبق این ماده قانونی شیفت های کاری به دسته بندی های زیر تقسیم می شوند:

نوبت کاری صبح و عصر
شیفت کاری صبح، عصر و شب
شیفت کاری صبح و شب
شیفت کاری عصر و شب

نوبت کاری چیست؟

برخی از مشاغل را نمی توان به عنوان مشاغل عادی دانست و این مشاغل باید افراد مختلفی را در عصر و شب به کار گیرند. به این گونه مشاغل نوبت کاری می گویند. این دسته از مشاغل فشار بیشتری به کارگران و کارمندان وارد می کند و طبعا سخت تر از شغل های دیگر هستند. توجه داشته باشید که همین امر باعث شده تا در قانون به عنوان بالاترین حقوق مشخص شود.

به طور کلی معمولاً محل های کاری مانند بیمارستان ها، کلینیک ها، برخی شرکت های تولیدی، پشتیبانی برخی شرکت ها و بسیاری موارد مشابه که امکان تعطیلی وجود ندارد، کارکنان به صورت شیفتی در میدان حضور دارند. در این نوع کار، شیفت به صورت شیفت صبح، شیفت عصر و شیفت شب تعریف می شود.

درواقع می توان اینطور گفت که افرادی که در شیفت های مختلف کاری، اقدام به کار می کنند شامل این قانون هستند. این دسته از کارگران و کارمندان در مقابل کسانی هستند که فقط در شیفت کاری صبح و به صورت عادی مشغول به کار هستند. حتی افرادی که تنها در شیفت شب مشغول به کار هستند نیز شامل این مورد نمی شوند. بلکه این دسته از افراد شامل قانون شب کاری می شوند. به همین دلیل حقوق کسانی که ساعت کاری مشخص و منظم دارند با افرادی که در شیفت های مختلف کار می کنند و افرادی که به صورت شب کار هستند از دید قانون متفاوت است.

انواع نوبت کاری به چه صورت است؟

طبق مقررات قانون کار، کار در 3 شیفت شبانه روز انجام می شود. این قانون بیان می کند که 24 ساعت شبانه روز به 3 دوره 8 ساعته تقسیم می شود که شامل زمان کم پیک، زمان اوج بار و شب است. هر یک از این دوره ها با حقوق و مزایای خاص و متفاوت در مقایسه با کارکنان دائمی مشخص می شود. به طور کلی انواع نوبت کاری به شرح زیر است.

نوبت کاری صبح و عصر

نوبت کاری نوع اول به افرادی اختصاص دارد که علاوه بر شیفت صبح، شیفت بعدازظهر را نیز مشغول به فعالیت هستند و کار انجام می دهند. برای درک بهتر این موضوع در ادامه به بررسی دو مثال برای شما عزیزان پراخته ایم :

یک کارمند را در نظر بگیرید که 7 روز در شیفت صبح و 5 روز در شیفت بعد از ظهر کار می کند و این چرخه تکرار می شود.
کارگر یا کارمندی که به صورت هفتگی شیفت عوض می کند. به عنوان مثال در یک هفته صبح کار و برای هفته بعدی عصر کار است.

نوبت کاری عصر و شب

نوع سوم نوبت کاری به فعالیت های عصر و شب اختصاص دارد. در این نوع نوبت کاری، کارمند برای مدتی کار می کند، به عنوان مثال. 7 روز در شیفت عصر و به مدت 7 روز در شیفت شب کار خواهد کرد. گفته می شود برای این نوع نوبت کاری، بسته به سختی ها و مشقت هایی که افراد تجربه می کنند، 22.5 درصد حقوق و مزایای بیشتری دریافت می کنند.

نوبت کاری سه شیفت یا صبح، عصر و شب

چهارمین و آخرین نوع نوبت کاری به کارکنانی اطلاق می شود که صبح، بعدازظهر و شب کار می کنند. در این مثال، کارمندان در شیفت کاری، به طور متناوب و تکرار شیفت صبح، عصر و شب کار می کنند. این دسته برای مثال شامل کارمندی می شود که 10 روز در شیفت صبح، 10 روز در شیفت عصر و 10 روز در شیفت شب کار می کند.

با توجه به اینکه دو سوم زمان کاری آنها صرف شیفت های صبح و عصر می شود، نسبت به دو دسته اول آسیب پذیری کمتری دارند و به همین دلیل دستمزد کمی کمتر از دو دسته اول دریافت می کنند. این نکته در قانون کار مطرح شده و حقوق و مزایا 15 درصد بیشتر از کارمندان عادی است.

نحوه محاسبه نوبت کاری

بعد از اینکه با شیفت های کاری بیشتر آشنا شدید. دانستن این موضوع که میزان حقوق و دستمز در هر یک از این نوبت های کاری به چه صورت است برای شما عزیزان مهم باشد. به همین منظور در ادامه به مورد پرداخته ایم که نوبت کاری در شیفت های مختلف به چه صورت محسابه می شود و حقوق این دسته از کارگران و کارمندان چه میزان است.

نحوه محاسبه نوبت کاری صبح و عصر

برای این دسته از کارمندان حقوق به این صورت محاسبه می شود. حقوق یک ساعت این کارگران برابر با است با میزان حقوق عادی مشخص شده از سمت وزارت کار ضربدر 10 درصد به منظور سختی کاری که به این افراد تعلق می گیرد.

نحوه محسابه نوبت کاری صبح و شب

برای این دسته از کارمندان حقوق به این صورت محاسبه می شود. حقوق یک ساعت این کارگران برابر با است با میزان حقوق عادی مشخص شده از سمت وزارت کار ضربدر 22.5 درصد به منظور سختی کاری که به این افراد تعلق می گیرد.

نحوه محاسبه نوبت کاری عصر و شب

نحوه محاسبه نوبت کاری سه شیفت یا صبح، عصر و شب

برای این دسته از کارمندان حقوق به این صورت محاسبه می شود. حقوق یک ساعت این کارگران برابر با است با میزان حقوق عادی مشخص شده از سمت وزارت کار ضربدر 15 درصد به منظور سختی کاری که به این افراد تعلق می گیرد.

جمع بندی

در این مقاله به بررسی این موضوع بسیار مهم پرداختیم که نوبت کاری چیست و شیفت های کاری را مورد بررسی قرار دادیم. از اینکه تا انتهای این مطلب همراه ما بودید از شما عزیزان کمال تشکر را داریم. امیدواریم این مطلب برای شما عزیزان مفید باشد. شما عزیزان می توانید جهت مطالعه مطالب بیشتر به بخش مقالات حسابداری سایت ما در سپیدان حساب ممتاز مراجعه نمایید.

همچنین اگر در محاسبه حقوق و دستمز پرسنل خود نیازمند یک نرم افزار حسابداری هستید پیشنهاد ما به شما عزیزان نرم افزار حسابداری سپیدار است که می توانید تمامی امور حسابداری خود به ویژه حقوق و دستمزد پرسنل و کارمندان خود را به راحتی محاسبه نمایید.

نوبت کاری چیست؟

نوبت کاری چیست؟